با کلاچ زیر پاتون، مدیریت قدرت موتور در دستان شماست.
موتور خودروی شما نیروی فوقالعادهای تولید میکند، اما چگونه این نیروی عظیم به چرخها منتقل شده و تحت کنترل شما در میآید؟ پاسخ در یک سیستم شگفتانگیز و حیاتی به نام کلاچ نهفته است. صفحه کلاچ، واسطهی اصلی انتقال قدرت بین موتور و گیربکس است؛ یک قطعه فداکار که با هر بار تعویض دنده، فرسوده میشود تا حرکت خودرو نرم و کنترلشده باشد. اما زمانی که این قطعه فرسوده میشود، تمام لذت رانندگی، شتاب و قدرت خودرو از بین میرود. صفحه کلاچ یک قطعه مصرفی است و با رانندگش اصولی میتوان طول عمر آن را بیشتر کردو تعویض صفحه کلاچ یکی از مهمترین و تخصصیترین تعمیراتی است که هر رانندهای دیر یا زود با آن مواجه خواهد شد.
در این راهنمای جامع و نهایی، ما شما را به سفری عمیق در دنیای دیسک و صفحه کلاچ میبریم. از شناخت دقیقترین علائم خرابی و بهترین زمان تعویض گرفته تا بررسی کامل هزینهها، معرفی بهترین برندهای بازار و نکات طلایی برای افزایش عمر این قطعه. این مقاله، تنها منبعی است که برای تبدیل شدن به یک کارشناس در زمینه صفحه کلاچ خودروی خود به آن نیاز خواهید داشت.
ابتدا با صفحه کلاچ و کارایی آن آشنا شویم و بعد در مورد علائم خرابی آن صحبت میکنیم.
صفحه کلاچ، جزء اصلی سیستم کلاچ خودرو است که وظیفه انتقال قدرت از موتور به جعبه دنده را بر عهده دارد. این صفحه معمولاً از مواد مقاوم در برابر سایش ساخته شده است و در شرایط مختلفی از جمله شروع حرکت، تعویض دنده و توقف خودرو، به کار میرود. به دلیل استفاده مکرر از صفحه کلاچ، ممکن است در طول زمان دچار سایش و خرابی شود. همانطور که گفتیم صفحه کلاج یک قطعه مصرفیاست و بعد از چند وقت نیاز به تعویض دارد.
بهترین زمان تعویض صفحه کلاچ
به زبان ساده، سیستم کلاچ مانند یک کلید قطع و وصل بسیار قدرتمند برای نیروی موتور عمل میکند. وقتی شما پدال کلاچ را فشار میدههید، این کلید “قطع” شده و ارتباط موتور با گیربکس را موقتاً قطع میکند تا شما بتوانید به نرمی دنده را تعویض کنید. با رها کردن پدال، این کلید دوباره “وصل” شده و نیروی موتور را به گیربکس و سپس به چرخها منتقل میکند. این فرآیند قطع و وصل مداوم، به مرور زمان باعث ساییدگی و فرسودگی سطح دیسک کلاچ میشود.
دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای مجهز به گیربکس دستی یکی از مهمترین بخشهای فنی ماشین به حساب میآید. سامانه کلاچ روی نوع حرکت خودرو و شتابگیری آن تاثیر مستقیم میگذارد و در صورتی که مستهلک شده باشد، دندهپذیری خودرو به شدت کاهش پیدا میکند. بد جا رفتن دنده، قدرت پایین خودرو و در کل عملکرد نامناسب خودرو، از مضرات خرابی دیسک و صفحه کلاچ به شمار میروند.
کارایی صفحه کلاچ چیست؟ دقیقاً چه کاری انجام میدهد؟
انواع گیربکس در خودروها وجود دارد اما فارغ از نوع گیربکس، چه گیربکس اتوماتیک و چه دستی، نیروی موتور نمیتواند به طور مستقیم وارد جعبهدنده و دیفرانسیل خودرو شود و در این صورت راننده قادر به تعویض دنده نخواهد بود.
به منظور تعویض راحت دندهها در گیربکس دستی، لازم است که مکانیزمی بین جعبهدنده و موتور قرار داشته باشد تا پیش از تعویض دنده، جریان نیروی ارسالی از پیشرانه به گیربکس قطع شود. تنها در این صورت است که عملیات تعویض ضریب دنده به راحتی انجام میگیرد.
اگر نیروی وارده از موتور به گیربکس به طور موقت قطع نشود، آن وقت راننده نمیتواند با استفاده از اهرم داخل کابین، ضریب دنده مورد نظر خود را انتخاب کند و وضعیت گیربکس را به عنوان مثال از دنده یک به دنده دو تغییر دهد.
مهندسان صنعت خودرو برای رفع این مشکلات از مکانیزم دیسک و صفحه کلاچ استفاده کردند تا راننده قادر باشد از طریق فشردن پدال کلاچ، جریان ورودی نیروی موتور به گیربکس را به طور موقت غیرفعال کند و پس از انتخاب ضریب دنده مورد نظر، مجددا پا را از روی پدال کلاچ بردارد؛ بدین ترتیب نیروی موتور در گیربکس جریان پیدا میکند اما این بار ضریب دنده فرق کرده و گشتاور متفاوتی به چرخها منتقل میشود.
آشنایی با اجزای اصلی کیت کلاچ: دیسک، صفحه و بلبرینگ
یک کیت کامل کلاچ که هنگام تعویض باید به صورت مجموعهای جایگزین شود، از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
دیسک کلاچ (Clutch Disc): قطعهای گرد با لنتهای مخصوص در دو طرف که مستقیماً با فلایویل موتور درگیر میشود. این همان قطعهای است که به مرور ساییده شده و تمام میشود.
صفحه کلاچ یا دیسک فشار (Pressure Plate): یک مجموعه فنری قدرتمند که دیسک کلاچ را با فشار زیاد به فلایویل میچسباند تا نیرو منتقل شود.
بلبرینگ کلاچ (Release Bearing): قطعهای که با فشار دادن پدال کلاچ، روی فنرهای صفحه کلاچ فشار آورده و باعث آزاد شدن دیسک میشود.
علائم تمام شدن صفحه کلاچ (علائم نیاز به تعویض صفحه کلاچ)
12 تا علائم قطعی که نشان میدهد، زمان تعویض صفحه کلاج فرا رسیده است. شناخت این علائم خرابی صفحه کلاچ میتواند به شما کمک کند تا در زمان مناسب اقدام به تعویض آن کنید و یک دفعه وسط راه نمانید.
خودروی شما قبل از از کار افتادن کامل کلاچ، با این 12 علامت مهم به شما هشدار میدهد:
1. سفت شدن غیرعادی پدال کلاچ:
اگر احساس میکنید پدال کلاچ شما سفتتر از همیشه شده و برای فشار دادن آن نیاز به نیروی بیشتری دارید، این یکی از اولین نشانههای فرسودگی صفحه کلاچ فنرهای آن است.
اگر احساس میکنید که فشردن کلاچ سختتر از قبل شده است، این میتواند نشانهای از خرابی باشد. ممکن است فنرهای کلاچ دچار آسیب شده باشند یا روغن کلاچ نشتی داشته باشد.
اگر با پدیده سفت شدن پدال کلاچ روبهرو هستید، احتمال بدهید که همین روزها کیت کلاچ ماشین شما با خرابی کامل روبرو شود؛ تا جایی که شاید ماشین را روشن کنید و دنده را جا بزنید اما خودرو از جایش تکان نخورد. در این مواقع صفحه کلاچ به طور کامل لنت صاف کرده و لازم است با کیت نو تعویض شود.
2. بالا بودن نقطه درگیری کلاچ (کلاچ بالا ول میکنه):
اگر برای حرکت خودرو مجبورید پدال کلاچ را بیش از حد معمول بالا بیاورید، این یعنی دیسک کلاچ نازک شده و در بالاترین نقطه درگیر میشود.
3. گاز خوردن هرز خودرو (بکسواد کردن کلاچ):
این مهمترین علامت است. در حین رانندگی، به خصوص در سربالاییها، دور موتور بالا میرود اما شتاب خودرو متناسب با آن افزایش پیدا نمیکند. اگر هنگام شتابگیری یا در حین رانندگی، موتور خودرو به دورهای بالاتر میرسد اما سرعت خودرو افزایش نمییابد، این میتواند نشانهای از لغزش کلاچ باشد. این مشکل معمولاً به دلیل سایش صفحه کلاچ یا آسیب به اجزای آن ایجاد میشود.
4. لرزش خودرو هنگام شروع حرکت:
اگر هنگام شروع حرکت و رها کردن آرام پدال کلاچ، خودرو دچار لرزش و “دل زدن” میشود، این میتواند نشانه تاب برداشتن دیسک کلاچ یا خرابی فنرهای آن باشد. اگر احساس میکنید بعد از کلاچ گرفتن نیروی زیادی به پای شما وارد و باعث میشود تا پا از روی کلاچ به اصطلاح پرش کند و همچنین سروصدای زیادی هنگام تعویض دنده به گوش میرسد، باید نسبت به تعویض دیسک و صفحه اقدام کنید.
اگر دیسک و صفحه کلاچ ماشین شما مشکل داشته باشد، معمولا در شروع حرکت به لرزش میافتد. خرابی فنرهای دیسک و فنرهای صفحه کلاچ به علاوه کم شدن لنت صفحه میتواند عامل این مشکل باشد.
5. بد جا رفتن دندهها (به ویژه دنده یک و دنده عقب):
وقتی دیسک و صفحه به درستی از هم جدا نشوند، تعویض دنده، به خصوص در حالت سکون، با سختی و با صدای ناخوشایند همراه خواهد بود.
اگر در تعویض دنده با مشکل مواجه شدید و دندهها به راحتی جا نمیخورند، این میتواند نشانهای از خرابی صفحه کلاچ باشد. این مشکل معمولاً به دلیل آسیب به اجزای داخلی کلاچ یا عدم تنظیم صحیح آن ایجاد میشود.
در حالتی که دیسک و صفحه سالم باشد، دندهها به طرز کاملا نرم و آسان تعویض میشود. اگر احساس میکنید که دندهها سخت تعویض میشود و اهرم به سختی در جای خود قرار میگیرد، باید مشکل را در دیسک و صفحه جستجو کنید. البته گاهی اوقات عدم رگلاژ مناسب دیسک و صفحه نیز میتواند دلیل این مشکل باشد که در این مواقع باید با تنظیم مهرههای روی سیم کلاچ این مشکل را برطرف کرد.
6. کاهش محسوس شتاب و قدرت خودرو (عدم ارتباط مناسب بین دور موتور و سرعت):
یک کلاچ فرسوده بخشی از نیروی موتور را هدر میدهد که نتیجه آن، کاهش کلی شتاب و کشش خودرو در تمام دندههاست.
همه میدانیم که ماشینمان در دندههای مختلف و در یک دور موتور مشخص، باید با چه سرعتی حرکت کند. به عنوان مثال ماشین پژو پارس در دنده چهار معمولا میتواند روی دور موتور ۳۰۰۰ تا ۹۰ کیلومتر بر ساعت به راحتی حرکت کند. اما اگر در چنین وضعیتی سرعت خودرو از ۶۰ یا ۷۰ کیلومتر بالاتر نمیرود، باید آن را نشانهای از خراب شدن دیسک و صفحه دانست.
7. شنیدن صداهای غیرعادی (مانند قرچ قرچ) هنگام کلاچ گرفتن:
هرگونه صدای غیرعادی هنگام فشار دادن یا رها کردن پدال کلاچ، معمولاً نشانه خرابی بلبرینگ کلاچ است. اگر هنگام فشردن کلاچ صدای غیرعادی مانند جیرجیر یا زوزه را شنیدید، این میتواند نشانهای از خرابی صفحه کلاچ باشد. این صدا معمولاً به دلیل سایش و آسیب به اجزای داخلی صفحه کلاچ ایجاد میشود.
8. استشمام بوی سوختگی شبیه به بوی لنت سوخته:
این بو به دلیل لغزش و اصطکاک بیش از حد دیسک کلاچ و داغ شدن آن ایجاد میشود و یک هشدار جدی است. اگر بوی سوختگی را هنگام رانندگی حس کردید، این میتواند نشانهای از داغ شدن صفحه کلاچ باشد. این مشکل معمولاً به دلیل استفاده نادرست از کلاچ یا سایش بیش از حد آن ایجاد میشود.
9. تستهای ساده برای تشخیص خرابی:
خودرو را در حالت سکون در دنده ۲ یا ۳ قرار دهید و به آرامی کلاچ را رها کنید. اگر خودرو به سرعت خاموش شد، کلاچ شما سالم است. اما اگر موتور با لرزش روشن باقی ماند، نشاندهنده بکسواد کردن است.
10. افزایش مصرف سوخت به دلیل هدر رفتن نیرو:
وقتی بخشی از نیروی موتور به دلیل بکسواد کردن کلاچ هدر میرود، شما برای رسیدن به سرعت دلخواه، مجبورید پدال گاز را بیشتر فشار دهید.
11. خاموشنشدن خودرو در دنده 2
اگر خودرو را در دنده ۲ قرار دادید و بعد از آنکه کلاچ را یکباره بالا آوردید، ماشین خاموش نشد و به راه افتاد، بدانید که دیسک و صفحه کلاچ احتمالا در روزهای پایان عمر خود قرار دارد.
12. نیاز تعویض به دنده سنگین در سربالایی
اگر احساس میکنید در سربالاییهای عادی که معمولا با دندههای سبک از آن عبور میکردید، نیاز دارید دنده سنگینتری را انتخاب کنید تا کشش و قدرت کافی در خودرو برای عبور از مسیر ایجاد شود، میتوان حدس زد که لنتهای صفحه کلاچ در حال اتمام هستند و نمیتوانند قدرت موتور را به مقدار کافی به گیربکس انتقال دهند. این شرایط میتواند یکی از نشانههای خرابی دیسک و صفحه باشد.
بهترین زمان برای تعویض صفحه کلاچ چه موقع است؟
یا به بیان دیگر صفحه کلاچ هر چند کیلومتر باید تعویض شود؟ برخلاف بسیاری از سرویسهای دورهای مانند تعویض روغن یا تسمه تایم، برای تعویض صفحه کلاچ هیچ کیلومتر یا زمان مشخص و ثابتی وجود ندارد. بهترین و در واقع، تنها معیار صحیح برای تصمیمگیری، ظهور علائم فرسودگی است. عمر مفید یک کیت کلاچ به طور مستقیم به سبک رانندگی شما (رانندگی آرام یا پرشتاب)، نوع مسیر (شهری و پرترافیک یا جادهای) و کیفیت قطعه بستگی دارد. یک راننده که بیشتر در جادههای خارج از شهر رانندگی میکند، ممکن است تا ۱۵۰,۰۰۰ کیلومتر هم نیازی به تعویض نداشته باشد، در حالی که یک راننده در ترافیک سنگین تهران، ممکن است در ۶۰,۰۰۰ کیلومتر مجبور به تعویض شود.
زمان مناسب برای تعویض صفحه کلاچ به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع خودرو، شرایط رانندگی و نحوه استفاده از کلاچ. به طور کلی، اگر شما از خودرو خود به طور مکرر در ترافیکهای سنگین استفاده میکنید یا به طور مکرر از کلاچ استفاده میکنید، ممکن است نیاز به تعویض صفحه کلاچ زودتر از موعد داشته باشید.
به طور معمول، توصیه میشود که صفحه کلاچ هر 80,000 تا 100,000 کیلومتر تعویض شود. با این حال، این عدد میتواند بسته به شرایط رانندگی و نوع خودرو متفاوت باشد. بنابراین، بهتر است که هر چند وقت یکبار وضعیت صفحه کلاچ خود را بررسی کنید و در صورت مشاهده علائم خرابی، اقدام به تعویض آن کنید.
بنابراین، “بهترین زمان” دقیقاً زمانی است که شما یک یا چند مورد از علائم اصلی خرابی را به طور مداوم در خودروی خود احساس کنید. علائمی مانند سفت شدن پدال، لرزش هنگام شروع حرکت، گاز هرز خوردن در سربالاییها و بد جا رفتن دندهها، همگی هشدارهایی هستند که از طرف سیستم انتقال قدرت برای شما ارسال میشوند. به محض اینکه این علائم شروع به تکرار شدن کردند و در رانندگی روزمره شما اختلال ایجاد نمودند، بهترین زمان برای مراجعه به تعمیرگاه و برنامهریزی برای تعویض صفحه کلاچ فرا رسیده است.
تعلل در تعویض یک کلاچ فرسوده، نه تنها تجربه رانندگی شما را ناخوشایند میکند، بلکه میتواند به سایر قطعات نیز آسیب برساند. رانندگی با کلاچی که بکسواد میکند، باعث داغ شدن بیش از حد فلایویل و آسیب به سطح آن میشود. همچنین، بد جا رفتن دندهها در بلندمدت به دندهبرنجیهای داخل گیربکس فشار وارد میکند. پس هوشمندانهترین کار این است که به محض مشاهده علائم، اقدام کنید.
برای اینکه دیرتر نیاز به تعویض صفحه کلاچ پیدا کنید، این نکات ساده اما حیاتی را رعایت کنید:
پای خود را از روی کلاچ بردارید: هرگز در حالت عادی یا پشت چراغ قرمز، پای خود را روی پدال کلاچ نگه ندارید.
با دنده مناسب رانندگی کنید: از رانندگی با “دنده مرده” (دور موتور پایین و دنده بالا) خودداری کنید.
نیمکلاچ کردن را به حداقل برسانید: به خصوص در سربالاییها، تا حد امکان از ترمز دستی برای شروع حرکت استفاده کنید.
رگلاژ صحیح کلاچ: همیشه از رگلاژ بودن پدال کلاچ خود (نه خیلی سفت و نه خیلی شل) اطمینان حاصل کنید.
از کلاچ به عنوان یک وسیله برای نگهداشتن خودرو در سراشیبیها استفاده نکنید.
به طور منظم وضعیت کلاچ و روغن آن را بررسی کنید.
در نهایت، اگر به هر دلیلی شک دارید که صفحه کلاچ خودرو شما دچار مشکل شده است، بهتر است به یک تعمیرگاه تخصصی محمد برتر در تهرانسر مراجعه کنید تا وضعیت آن را بررسی کنیم و در صورت نیاز، اقدام به تعویض آن نمایید.
برای اینکه با چنین مشکلاتی روبرو نشوید، لازم است زمان تعویض صفحه کلاچ و به طور کلی تعویض مجموعه دیسک و صفحه را تشخیص و آن را در سر موعد انجام دهید تا خودرو با مشکلات مختلف روبهرو نشود.
اجرت و هزینه تعویض صفحه کلاچ در انواع خودروها
متاسفانه به علت اقتصاد نابسامان، نمیتوان قیمت مشخصی را برای تعویض صفحه کلاج خودرو مشخص کرد، برای استعلام قیمت صفحه کلاچ و اجرت تعویض صفحه کلاچ با ما تماس بگیرید.
هزینه تعویض صفحه کلاچ شامل دو بخش اصلی است:
* قیمت کیت کامل کلاچ (دیسک، صفحه و بلبرینگ)
* اجرت یا دستمزد مکانیک. قیمت قطعه بسته به نوع خودرو و برند (ایرانی، کرهای، آلمانی) میتواند بسیار متغیر باشد.
اجرت تعویض نیز به دلیل فرآیند زمانبر و تخصصی پایین آوردن کامل گیربکس، بخش قابل توجهی از هزینه کل را تشکیل میدهد. برای اطلاع دقیق از هزینهها برای مدل خاص خودروی خود، جهت تعویض دیسک و صفحه تماس بگیرید.
📞 شماره تماس: ۰۹۱۰۲۷۰۹۴۰۰
📱 مشاوره سریع در واتساپ: ۰۹۱۰۲۷۰۹۴۰۰
📍 آدرس ما: تهرانسر، بلوار گلها، بین کوچه ۲۳ و ۲۵، پلاک ۱۷۴ و ۱۷۶، تعمیرگاه اتومبیل برتر
قبل از اینکه به صورت مفصل در مورد فرایند تعویض دیسک و صفحه صحبت کنیم، بهتر است به این نکات توجه کنید:
فرآیند تعویض صفحه کلاچ فراتر از باز و بست کردن چند پیچ است؛ مجموعهای از جزئیات و نکات فنی است که رعایت آنها، تفاوت بین یک تعمیر موفق و بادوام با یک تعمیر پردردسر و موقتی را رقم میزند. اولین و مهمترین قانون طلایی، تعویض کیت کامل کلاچ است. هرگز به تعویض دیسک به تنهایی رضایت ندهید. بلبرینگ کلاچ و فنرهای خورشیدی صفحه کلاچ (دیسک فشار) نیز دقیقاً به اندازه لنتهای دیسک، تحت فشار و استهلاک بودهاند. تعویض کامل این مجموعه سهتکه، تنها راه تضمین عملکرد هماهنگ و عمر طولانی سیستم است.
دومین نکته حیاتی که اغلب توسط تعمیرکاران غیرمتخصص نادیده گرفته میشود، بررسی دقیق قطعات جانبی است. قبل از نصب کیت جدید، سطح فلایویل باید به دقت از نظر هرگونه خط و خش عمیق، تابخوردگی یا نقاط داغ بررسی شده و در صورت نیاز حتماً تراشکاری شود تا یک سطح کاملاً صاف برای درگیری با دیسک جدید فراهم گردد. همزمان، کاسهنمد ته میللنگ باید برای هرگونه نشتی روغن چک شود. حتی یک نشتی کوچک، میتواند کیت کلاچ گرانقیمت شما را چرب کرده و آن را نابود کند.
در نهایت، دو عامل کیفیت قطعه و تخصص مکانیک، تکمیلکننده یک تعویض اصولی هستند. همیشه از برندهای معتبر و اصلی استفاده کنید و این کار حساس را به تعمیرگاهی بسپارید که تجربه و ابزار لازم برای این کار را دارد. بهترین قطعه دنیا هم اگر به صورت غیراصولی نصب شود، به درستی کار نخواهد کرد. این نکات، تضمینکننده آرامش خاطر شما پس از یک تعویض صفحه کلاچ حرفهای هستند.
برای تعویض صفحه کلاچ چه باید کرد؟
زمانی که با علائم فرسودگی کلاچ مواجه شدید، بهترین کار این است که یک فرآیند منطقی و قدم به قدم را طی کنید تا از یک نتیجه مطلوب و یک هزینه منصفانه اطمینان حاصل کنید.
اولین قدم، توجه به علائم و عدم نادیده گرفتن آنهاست. مشکلات کلاچ به خودی خود بهتر نمیشوند، بلکه به مرور زمان بدتر شده و میتوانند هزینههای جانبی بیشتری را به شما تحمیل کنند. شما میتوانید با انجام تستهای سادهای که در این مقاله ذکر شد، تا حد زیادی از وجود مشکل مطمئن شوید.
قدم دوم، تحقیق و انتخاب قطعه مناسب است. همانطور که تاکید شد، کیفیت کیت کلاچ، مهمترین عامل در دوام و عملکرد سیستم انتقال قدرت شماست. با کمی جستجو و مشورت، بهترین و معتبرترین برند را برای مدل خودروی خود انتخاب کنید و هرگز کیفیت را فدای قیمت نکنید. به یاد داشته باشید که اجرت تعویض کلاچ، بخش قابل توجهی از هزینه کل است و منطقی نیست که این هزینه سنگین را برای یک قطعه بیکیفیت بپردازید.
مهمترین و آخرین قدم، پیدا کردن یک تعمیرگاه متخصص و قابل اعتماد است. تعویض صفحه کلاچ یک کار تخصصی است که نیازمند تجربه، ابزار دقیق و دانش فنی است. قبل از سپردن خودروی خود، به تعمیرگاه مراجعه کرده، با مکانیک صحبت کنید و یک برآورد هزینه شفاف برای قطعات و اجرت دریافت نمایید.
یک مرکز حرفهای مانند «محمد برتر»، با ارائه مشاوره صادقانه، استفاده از قطعات اصلی و ارائه ضمانت برای خدمات خود، به شما آرامش خاطر میدهد که خودروی شما در دستان امنی قرار دارد.
فرآیند یک تعویض صفحه کلاچ اصولی در تعمیرگاه محمد برتر
تعویض صفحه کلاچ یک فرآیند کاملاً تخصصی است که شامل مراحل زیر میباشد:
تعویض صفحه کلاچ یکی از بزرگترین و حساسترین تعمیرات در سیستم انتقال قدرت خودرو است. این فرآیند فراتر از باز و بست کردن چند پیچ ساده است و نیازمند دقت، تجربه و ابزارآلات مخصوص میباشد. در ادامه، این فرآیند را به صورت قدم به قدم و با تمام جزئیات برای شما تشریح میکنیم:
مرحله ۱: آمادهسازی و مقدمات کار
اولین قدم، همیشه ایمنی و آمادهسازی خودرو است. خودرو بر روی جک بالابر قرار گرفته و تا ارتفاع مناسب بالا برده میشود تا دسترسی به زیر آن کامل باشد. سپس، برای جلوگیری از هرگونه اتصالی و خطر برقی در حین کار، بست منفی باتری خودرو باز و از قطب باتری جدا میشود. این کار ساده، پیشنیاز اصلی برای شروع هرگونه تعمیرات فنی بزرگ است و ایمنی تعمیرکار و سلامت سیستم برقی خودرو را تضمین میکند.
مرحله ۲: باز کردن اتصالات جانبی گیربکس
قبل از اینکه بتوان گیربکس را از موتور جدا کرد، باید تمام اتصالات جانبی آن باز شوند. این مرحله بسته به نوع خودرو (دیفرانسیل جلو یا عقب) کمی متفاوت است، اما در اکثر خودروهای سواری رایج شامل باز کردن چرخهای جلو، جدا کردن سگدست از طبقها و سپس خارج کردن پلوسها از دو سمت گیربکس میشود. همزمان، تمام اتصالات الکتریکی مانند سنسور سرعت، سنسور دنده عقب و همچنین اتصالات مکانیکی مانند اهرمبندی دسته دنده و سیم کلاچ (یا لوله هیدرولیک کلاچ) با دقت باز و از گیربکس جدا میشوند.
مرحله ۳: مهار کردن موتور و باز کردن دستهموتورها
گیربکس و موتور با هم توسط چند قطعه به نام “دستهموتور” به شاسی خودرو متصل هستند. یکی از این دستهموتورها معمولاً به خود گیربکس متصل است. قبل از باز کردن این دستهموتور، باید وزن مجموعه موتور و گیربکس توسط یک ابزار نگهدارنده مانند “خرک موتور” که از بالا نصب میشود، مهار گردد. این کار از سقوط ناگهانی موتور پس از باز شدن اتصالش به شاسی جلوگیری کرده و یک مرحله حیاتی برای ایمنی فرآیند است.
مرحله ۴: پایین آوردن گیربکس از روی موتور
این مرحله، سنگینترین و اصلیترین بخش فیزیکی کار است. پس از مهار شدن موتور و باز شدن تمام اتصالات، مکانیک شروع به باز کردن پیچهای اتصال گیربکس به بلوک موتور میکند. پس از باز شدن تمام پیچها، گیربکس با استفاده از جک سوسماری مخصوص یا با کمک نیروی بدنی، به آرامی از روی شفت ورودی و فلایویل جدا شده و از زیر خودرو خارج میشود. حالا، صفحه کلاچ قدیمی که روی فلایویل نصب شده، نمایان میشود.
مرحله ۵: باز کردن کیت کلاچ قدیمی و مرحله حیاتی بازرسی
در این مرحله، تفاوت یک تعمیرگاه حرفهای با یک مرکز غیرمتخصص مشخص میشود. کار فقط تعویض قطعه نیست. پس از باز کردن پیچهای صفحه کلاچ و خارج کردن دیسک و صفحه قدیمی، چند بازرسی بسیار مهم انجام میشود:
*بررسی فلایویل: سطح فلایویل به دقت از نظر وجود خط و خش عمیق، ترکهای مویی یا نقاط داغ (که به رنگ آبی یا بنفش درآمده) بررسی میشود.
*بررسی کاسهنمد ته میللنگ: این مهمترین بازرسی است. هرگونه نشتی روغن، هرچند کوچک، از این قسمت باید برطرف شود. در غیر این صورت، روغن روی دیسک کلاچ نو ریخته و آن را در مدت کوتاهی خراب میکند.
*بررسی بلبرینگ سر شفت: یک بلبرینگ کوچک در مرکز فلایویل وجود دارد که نوک شفت ورودی گیربکس در آن قرار میگیرد. سلامت این بلبرینگ نیز حتماً باید چک شود.
مرحله ۶: آمادهسازی فلایویل و نصب بلبرینگ جدید
اگر سطح فلایویل در مرحله قبل دچار آسیب تشخیص داده شود، حتماً باید برای “تراشکاری” به یک مرکز تخصصی فرستاده شود تا سطحی کاملاً صاف و آینهای برای درگیری با دیسک جدید ایجاد گردد. این کار از لرزش خودرو پس از تعویض کلاچ جلوگیری میکند. همزمان، بلبرینگ کلاچ جدید که در کیت نو وجود دارد، روی دوشاخه کلاچ در داخل پوسته گیربکس نصب میشود.
مرحله ۷: نصب دقیق دیسک و صفحه جدید با ابزار مخصوص
این دقیقترین مرحله کار است. دیسک کلاچ جدید باید دقیقاً در مرکز فلایویل قرار گیرد تا شفت ورودی گیربکس به راحتی از مرکز آن عبور کند. برای این کار، از یک ابزار تخصصی به نام “ابزار سانترال کلاچ”* یا شفت هممحورسازی استفاده میشود. این ابزار دیسک را کاملاً در مرکز نگه داشته و سپس صفحه کلاچ (دیسک فشار) روی آن قرار گرفته و پیچهای آن به صورت ضربدری و با گشتاور مشخص (توسط آچار ترکمتر) سفت میشود. نصب بدون این ابزار، میتواند باعث بد جا رفتن گیربکس و آسیب به دیسک شود.
مرحله ۸: بستن گیربکس و مونتاژ نهایی قطعات
حالا فرآیند به صورت معکوس انجام میشود. گیربکس با دقت بالا آورده شده و روی موتور نصب میشود. تمام پیچهای اتصال با گشتاور مناسب سفت شده و سپس دستهموتورها، پلوسها، استارت و تمام اتصالات برقی و مکانیکی دوباره نصب میگردند. در انتها، واسکازین (روغن) گیربکس که تخلیه شده بود، با نمونه نو و استاندارد پر میشود.
مرحله ۹: تست نهایی، رگلاژ و تحویل خودرو
پس از اتمام مونتاژ، بست باتری وصل شده و خودرو برای اولین بار روشن میشود. در این مرحله، مکانیک عملکرد پدال کلاچ را بررسی کرده و در صورت نیاز، آن را رگلاژ میکند تا نقطه درگیری در بهترین حالت خود قرار گیرد. سپس با انجام یک تست رانندگی کوتاه، از تعویض نرم و بیصدای تمام دندهها و عملکرد بینقص سیستم کلاچ اطمینان حاصل کرده و خودرو را با تضمین کیفیت، به شما تحویل میدهد.
در زمان تعویض صفحه کلاچ سوالهایی ذهن مشتری را درگیر میکند، از جمله:
برای تعویض صفحه کلاچ باید گیربکس باز شود؟
بله، پاسخ قطعی به این سوال مثبت است. سیستم کلاچ در خودروهای دیفرانسیل جلو، دقیقاً بین موتور و گیربکس قرار گرفته است. دیسک و صفحه کلاچ روی قطعه سنگینی به نام “فلایویل” که به انتهای میللنگ موتور متصل است، نصب میشوند و شفت ورودی گیربکس از مرکز آنها عبور میکند. به همین دلیل، هیچ راهی برای دسترسی به این قطعات و تعویض صفحه کلاچ وجود ندارد، مگر اینکه گیربکس به طور کامل از موتور جدا شود.
این فرآیند یکی از زمانبرترین و تخصصیترین کارهای تعمیراتی در خودرو است. برای پایین آوردن گیربکس، مکانیک باید قطعات متعددی را باز کند، از جمله: چرخها، پلوسها، اتصالات دسته دنده، سیم کلاچ یا سیستم هیدرولیک، استارت و تمام پیچهای اتصال موتور به گیربکس. این حجم از کار، دلیل اصلی بالا بودن اجرت تعویض صفحه کلاچ است، زیرا بخش عمدهای از هزینه، مربوط به زمان و تخصصی است که صرف باز و بست کردن این مجموعه پیچیده میشود.
درک این موضوع به شما کمک میکند تا اهمیت سپردن این کار به یک تعمیرگاه مجهز و متخصص را بهتر درک کنید. یک مکانیک غیرمتخصص ممکن است در حین این فرآیند سنگین، به قطعات حساس دیگری مانند پلوسها، سیمکشیها یا سنسورهای اطراف گیربکس آسیب برساند. اما یک مرکز حرفهای مانند «محمد برتر»، با در اختیار داشتن ابزار کامل و تجربه کافی، این فرآیند را به صورت کاملاً استاندارد و ایمن انجام میدهد.
تعویض صفحه کلاچ چقدر زمان میبرد؟
زمان مورد نیاز برای تعویض صفحه کلاچ به عوامل متعددی بستگی دارد و نمیتوان یک عدد ثابت برای تمام خودروها اعلام کرد
مهمترین عامل، نوع و ساختار خودرو است. برای مثال، در خودروهای دیفرانسیل جلو مانند پراید یا پژو ۲۰۶، فرآیند پایین آوردن گیربکس معمولاً پیچیدهتر از خودروهای دیفرانسیل عقب است. به طور متوسط، این فرآیند برای یک مکانیک ماهر بین ۴ تا ۸ ساعت کاری زمان میبرد. در خودروهای سادهتر مانند پراید، این زمان ممکن است به ۳ تا ۴ ساعت کاهش یابد و در خودروهای پیچیدهتر یا شاسیبلند، ممکن است به یک روز کاری کامل نیز برسد.
عامل دوم، تجربه و تجهیزات تعمیرگاه است. یک تعمیرگاه مجهز با ابزارهای کامل و مکانیکهایی که به طور تخصصی روی یک برند خاص کار میکنند، میتواند این فرآیند را در زمان بسیار کوتاهتری به اتمام برساند. علاوه بر این، ممکن است در حین کار، مشکلات پیشبینینشدهای مانند نیاز به تراشکاری فلایویل یا تعویض کاسهنمد ته میللنگ مشخص شود که این موارد نیز میتوانند چند ساعت به زمان کلی فرآیند اضافه کنند.
بنابراین، بهترین راه برای اطلاع از زمان دقیق، مشورت با تعمیرگاه است. یک مرکز حرفهای مانند «محمد برتر»، پس از بررسی اولیه مدل خودروی شما، میتواند تخمین دقیق و منطقی از زمان مورد نیاز برای تعویض صفحه کلاچ به شما ارائه دهد. به یاد داشته باشید که عجله کردن در این فرآیند حساس، میتواند منجر به نصب غیراصولی و بروز مشکلات جدیتر در آینده شود.
لازم به ذکر است، چون قطعات باید به تراشکاری ارسال شود، ممکن است تعویض صفحه کلاچ، یک روز کاری زمان ببرد.
جهت تماس برای رزرو تعویض صفحه کلاچ با ما تماس بگیرید.
📞 شماره تماس: ۰۹۱۰۲۷۰۹۴۰۰
علت سفت شدن کلاچ بعد از تعویض صفحه کلاچ
این یکی از کلافهکنندهترین مشکلاتی است که یک راننده میتواند تجربه کند. شما با پرداخت هزینه، انتظار یک پدال نرم و یک رانندگی لذتبخش را دارید، اما در عوض با یک پدال سفتتر از قبل مواجه میشوید! این مشکل اصلاً طبیعی نیست و نشاندهنده وجود یک ایراد اساسی در فرآیند تعویض یا قطعات استفاده شده است. سفت شدن کلاچ بعد از تعویض میتواند چندین دلیل کلیدی داشته باشد که باید توسط یک متخصص بررسی شود.
شایعترین و اصلیترین دلیل این مشکل، استفاده از کیت کلاچ تقلبی یا بیکیفیت است. بسیاری از کیتهای ارزانقیمت موجود در بازار، از فنرهای خورشیدی غیراستاندارد و بسیار سفتی در صفحه کلاچ خود استفاده میکنند که این سفتی مستقیماً به پدال منتقل میشود. این قطعات ممکن است در ظاهر شبیه به نمونه اصلی باشند، اما از نظر عملکردی یک فاجعه هستند. دلیل دوم میتواند نصب غیراصولی باشد؛ برای مثال، اگر دوشاخه کلاچ به درستی در جای خود قرار نگیرد یا بلبرینگ کلاچ به درستی نصب نشود، میتواند باعث اختلال در عملکرد و سفتی پدال شود.
دلایل دیگری مانند خرابی یا کیفیت پایین سیم کلاچ (در خودروهای سیمی) و یا وجود مشکل در پمپهای هیدرولیک کلاچ (در خودروهای هیدرولیکی) نیز میتوانند باعث بروز این مشکل شوند. در مجموعه «محمد برتر»، ما با استفاده انحصاری از کیتهای کلاچ اصلی و معتبر (مانند والئو اصلی) و با نصب دقیق و اصولی، به شما تضمین میدهیم که پس از تعویض صفحه کلاچ، پدال خودروی شما در نرمترین و بهترین حالت ممکن خود قرار خواهد گرفت.
نکات بعد از تعویض صفحه کلاچ (دوران آببندی)
بسیاری از رانندگان تصور میکنند که کار با تحویل گرفتن خودرو از تعمیرگاه تمام شده است، در حالی که چند صد کیلومتر اول بعد از تعویض صفحه کلاچ، نقشی حیاتی در عمر و دوام کیت جدید شما دارد. این دوره که به “دوران آببندی” معروف است، زمانی است که سطح کاملاً صاف دیسک کلاچ جدید با سطح فلایویل به صورت کامل و یکنواخت مچ و منطبق میشود. رانندگی صحیح در این دوره، تضمینکننده حداکثر سطح تماس، بهترین عملکرد و بالاترین عمر مفید برای کیت کلاچ شما خواهد بود.
در این دوران، که معمولاً بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر اولیه پس از تعویض است، باید از هرگونه فشار ناگهانی و شدید به سیستم کلاچ خودداری کنید. این به معنای پرهیز از شتابگیریهای ناگهانی (تیکآف)، رانندگی با دور موتور بسیار بالا، معکوس کشیدنهای سنگین و حمل بار یا سرنشین اضافه است. سعی کنید رانندگی نرم و آرامی داشته باشید و تعویض دندهها را با ملایمت انجام دهید. این مراقبت اولیه، به لنتهای دیسک جدید اجازه میدهد تا به آرامی و به طور یکنواخت، خود را با سطح فلایویل وفق دهند.
نادیده گرفتن دوران آببندی میتواند باعث ایجاد حرارت بیش از حد در سطح دیسک نو شده و به اصطلاح آن را “شیشهای” کند. یک دیسک کلاچ شیشهای، ضریب اصطکاک خود را از دست داده و حتی با وجود نو بودن، دچار لغزش و بکسواد میشود. بنابراین، با کمی حوصله و رانندگی ملایم در چند صد کیلومتر اول، از سرمایهای که برای تعویض صفحه کلاچ خود کردهاید، به بهترین شکل ممکن محافظت کنید.
صفحه کلاچ چگونه در خودروهای دندهای کار میکند؟
بعد از آن که درباره زمان تعویض صفحه کلاچ صحبت کردیم، بهتر است با نحوه کار این قطعه نیز آگاه شوید. صفحه کلاچ در واقع یک صفحه فلزی با لنتهای مشکی است. وسط صفحه کلاچ یک سوراخ شیاردار وجود دارد که شفت گیربکس درون آن قرار میگیرد.
صفحه کلاچ به همراه یک دیسک فلزی فنردار به نام دیسک کلاچ روی فلایویل پیچ میشود. سپس گیربکس از قسمت شفت ورودی خود وارد سوراخ صفحه کلاچ شده و با آن درگیر میشود.
بدین ترتیب هر زمان که موتور خودرو روشن باشد، نیروی میللنگ از طریق فلایویل به صفحه کلاچ منتقل خواهد شد. صفحه کلاچ نیز که با شفت گیربکس درگیر است، میتواند دندههای گیربکس را به گردش درآورد.
زمانی که لازم شد نیروی موتور به سمت گیربکس قطع شود، راننده باید پدال کلاچ را فشار بدهد. این پدال در انتها بهواسطه سیم کلاچ به بلبرینگ کلاچ که روی شفت گیربکس قرار دارد، فشار وارد میکند. بلبرینگ کلاچ هم با فشار روی فنرهای پرهای دیسک کلاچ، باعث جدا شدن این قطعه از صفحه کلاچ خواهد شد. زمانی که دیسک روی صفحه فشار نیاورد، نیروی موتور نیز دیگر وارد گیربکس نخواهد شد.
بدین ترتیب راننده قادر است عملیات تعویض دنده را انجام دهد. سپس با رها کردن پدال کلاچ مجدد همه چیز سر جای اول برمیگردد و نیروی موتور وارد گیربکس میشود.
چرا صفحه کلاچ فرسوده میشود؟
معمولا صفحه کلاچها در طول زمان و بر اثر کارکرد زیاد، ضخامت لنتهای خود را از دست خواهند داد. این لنتها مهمترین عامل برای ایجاد اصطکاک بین صفحه کلاچ و فلایویل محسوب میشوند و اگر ضخامت کافی نداشته باشند، باعث سُر خوردن صفحه کلاچ روی فلایویل خواهند شد.
بنابراین دیگر نیروی موتور به طور کامل وارد گیربکس نمیشود و شما احساس میکنید که ماشینتان توان کافی برای حرکت ندارد. در موارد حاد که به اصطلاح گفته میشود صفحه کلاچ وِل کرده است، لنت صفحه به طور کامل تمام شده و دیگر جوابگوی انتقال نیرو به گیربکس نیست.
همچنین صفحه کلاچهای فرسوده ممکن است دچار خرابی فنرها شده باشند که این مشکل میتواند به لرزش در سیستم کلاچ منجر شود. ضمن آنکه علاوه بر صفحه کلاچ، دیسک کلاچ هم دچار فرسودگی خواهد شد. بیشترین قسمت دیسک کلاچ که معمولا با مشکل مواجه میشود، بخش سر پرههای فلزی آن است که با بلبرینگ کلاچ حین فشردن پدال درگیر میشوند.
عوامل خرابی صفحه کلاچ چیست؟
عوامل متعددی در خرابی صفحه کلاج موثر است که در ادامه به چندین مورد از این عوامل اشاره کردهایم،
این عوامل باعث میشوند که زمان تعویض صفحه کلاچ جلوتر بیفتد:
درست دنده عوض نکردن
برای آنکه عمر کلاچ شما کم نشود، باید نحوه درست دنده عوض کردن را بدانید. در زمان تعویض دنده باید پدال کلاچ به طور کامل فشرده شود تا دیسک و صفحه و فلایویل کاملا از هم جدا شوند. بعد از آنکه اهرم دنده در وضعیت جدید قرار گرفت، باید به آرامی و نه یکباره پدال کلاچ را بالا آورد تا کمترین تنش به مجموعه کیت کلاچ وارد شود. بدین ترتیب عمر دیسک و صفحه شما زودتر از موعد پایان نخواهد یافت و این قطعه مهم و گرانقیمت، زمان طولانیتری روی خودرو انجام وظیفه خواهد کرد.
انتخاب دنده غلط
انتخاب دنده غلط میتواند یکی از مواردی باشد که عمر صفحه کلاچ را کاهش میدهد. فرض کنید شما میخواهید از یک سربالایی عبور کنید. برای گذر از سربالایی نیاز به دنده یک یا نهایتا دو دارید، اما شما بدون در نظر گرفتن شیب جاده با اعمال فشار زیاد روی موتور خودرو، سعی میکنید تا با دنده ۳ یا حتی ۴ از این مسیر پر شیب عبور کنید. انتخاب دنده غلط باعث میشود که فشار زیادی روی موتور و دیسک و صفحه وارد شود؛ در نتیجه هم عمر موتور و هم عمر دیسک و صفحه تحت تاثیر منفی این حرکت قرار خواهد گرفت.
رانندگی در ترافیک سنگین
رانندگی در ترافیکهای سنگین باعث اعمال فشار زیادی روی مجموعه کلاچ میشود و زمان تعویض صفحه کلاچ را بسیار کوتاهتر میکند. کلاچ گیریهای متعدد و نیم کلاچ حرکت کردن در ترافیک از جمله دلایلی هستند که موجب وارد آمدن فشار زیاد روی این بخش شده و باعث داغ شدن صفحه کلاچ میشوند. در نتیجه بدیهی است که رانندگی در ترافیک سنگین عمر صفحه کلاچ را کاهش دهد و زمان تعویض این قطعه را جلوتر بیندازد.
شتاب زیاد در حرکت
اگر عادت دارید که همیشه با شتاب زیاد حرکت کنید، بدانید که این کار فشار زیادی به صفحه کلاچ وارد میکند. در نتیجه استهلاک این قطعه بالا میرود و عمر آن کم میشود.
سوار کردن تعداد زیادی سرنشینان
هرچه سرنشینان و بار خودرو بیشتر باشد، صفحه کلاچ فشار بالاتری را در انجام وظیفه خود تحمل خواهد کرد. بدین ترتیب لنتهای این قطعه زودتر دچار استهلاک میشوند و عمر صفحه کلاچ به شدت پایین میآید. پس اگر میخواهید زمان تعویض صفحه کلاچ ماشین شما به این زودیها سر نرسد، همیشه سعی کنید با تعداد سرنشینان استاندارد حرکت کرده و از قرار دادن بارهای غیرعادی و سنگین وزن در صندوق عقب خودداری کنید.
حرکت با دنده نامناسب
همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، باید در انتخاب دنده مناسب دقت کرد تا فشار بیش از حد به صفحه کلاچ وارد نشود. به عنوان مثال زمانی که نیاز به قدرت بیشتر دارید، باید با دنده سنگین حرکت کنید اما زمانی که لازم است سریع حرکت کنید باید دندهها را سبکتر کرده تا فشار زیادی به دیسک و صفحه و موتور خودرو وارد نشود. بنابراین حرکت با دنده نامناسب یکی از مهمترین عوامل ایجاد فشار اضافی روی صفحه کلاچ بوده و زمان تعویض صفحه کلاچ را به شدت کاهش میدهد.
تیکاف زدن یا بکسوات کردن
تیکاف زدن یا همان بکسوات کردن که با هرزگردی چرخها همراه است، میتواند یکی از قاتلین بالقوه صفحه کلاچ باشد. در حین تیکاف زدن صفحه کلاچ مجبور است فشار زیادی را تحمل کند؛ در نتیجه دمای آن به شدت افزایش پیدا میکند و عمر لنتهای آن رو به کاهش میگذارد. بنابراین با تیکاف زدن عملا عمر صفحه کلاچ گرانقیمت خود را پایین میآورید و زمان تعویض آن را جلو میاندازید.
بکسل کردن خودرو دیگران
اگر کسی از شما خواست خودرو او را بکسل کنید، بدانید که با این کار عمر صفحه کلاچ خود را کم میکنید. خصوصا اگر ماشینی که قرار است بکسل شود، سنگینتر از ماشین شما باشد.
بنابراین باید بدانید که با این حرکت دیر یا زود خود را به خرج میندازید و باید صفحه کلاچ ماشین را عوض کنید. پس تا حد امکان از بکسل کردن خودروهای دیگر پرهیز کنید و در این مواقع از خودروهای یدککش کمک بگیرید.
سوالات متداول (FAQ) درباره تعویض صفحه کلاچ
در این بخش به ۲۰ سوال پرتکرار که ممکن است برای شما در مورد دیسک و صفحه کلاچ پیش بیاید، به زبان ساده پاسخ میدهیم.
سوال ۱. کیت کلاچ دقیقاً شامل چه قطعاتی است؟
یک کیت کلاچ کامل و استاندارد شامل سه قطعه اصلی است: دیسک کلاچ، صفحه کلاچ (دیسک فشار) و بلبرینگ کلاچ. هنگام تعویض، این سه قطعه باید همیشه با هم عوض شوند.
سوال ۲. چرا اجرت تعویض صفحه کلاچ زیاد است؟
زیرا برای دسترسی به دیسک و صفحه، باید قطعات زیادی مانند پلوسها، استارت و اتصالات گیربکس باز شده و کل گیربکس از روی موتور پایین آورده شود. این یک فرآیند زمانبر و کاملاً تخصصی است که بخش اصلی هزینه را تشکیل میدهد.
سوال ۳. بهترین مارک دیسک و صفحه کلاچ چیست؟
همیشه اولویت با قطعات اصلی شرکتی (ایساکو و سایپا یدک) است. در رده بعدی، برندهای معتبر جهانی مانند والئو (Valeo) ساخت کره، لوک (Luk) و ساکس (Sachs) ساخت آلمان از کیفیت فوقالعادهای برخوردارند.
سوال ۴. تعویض صفحه کلاچ چقدر زمان میبرد؟
بسته به نوع خودرو، این فرآیند میتواند از ۴ تا ۸ ساعت کاری زمان ببرد. در خودروهایی مانند پراید سریعتر و در خودروهای پیچیدهتر ممکن است بیشتر طول بکشد.
سوال ۵. عمر مفید صفحه کلاچ چقدر است؟
عمر صفحه کلاچ بیش از هر چیز به سبک رانندگی شما بستگی دارد. در رانندگی شهری و پرترافیک ممکن است یک کلاچ ۶۰,۰۰۰ کیلومتر عمر کند و در رانندگی جادهای تا ۱۵۰,۰۰۰ کیلومتر هم دوام بیاورد. هیچ عدد ثابتی وجود ندارد و علائم خرابی، معیار اصلی تعویض است.
سوال ۶. آیا رانندگی در ترافیک، عمر کلاچ را کم میکند؟
بله، به شدت. کلاچ گرفتن و نیمکلاچ کردنهای مکرر در ترافیک، اصلیترین دلیل فرسودگی سریع دیسک کلاچ است.
سوال ۷. “فلایویل” چیست و آیا باید تراشکاری شود؟
فلایویل یک دیسک سنگین فلزی است که به انتهای میللنگ متصل است و صفحه کلاچ روی آن مینشیند. اگر سطح فلایویل به دلیل فرسودگی، خط و خش عمیق پیدا کرده باشد، برای عملکرد صحیح کلاچ جدید، باید حتماً تراشکاری شود.
سوال ۸. آیا میتوانم قطعات را خودم بخرم و فقط اجرت تعویض را بپردازم؟
بله، اما به شرطی که از اصالت قطعهای که تهیه کردهاید، اطمینان کامل داشته باشید. توجه کنید که در این حالت، ضمانت تعمیرگاه فقط شامل کارکرد صحیح و نصب اصولی میشود و مسئولیتی در قبال کیفیت و عمر قطعه نخواهد داشت.
سوال ۹. سفت شدن پدال کلاچ همیشه نشانه خرابی دیسک و صفحه است؟
در اکثر موارد بله، اما گاهی اوقات مشکل میتواند از سیم کلاچ (در خودروهای سیمی) یا سیستم هیدرولیک کلاچ (پمپ بالا یا پایین) باشد که باید توسط متخصص بررسی شود.
سوال ۱۰. آیا بد جا رفتن دنده میتواند از روغن گیربکس باشد؟
بله، کم بودن یا از بین رفتن کیفیت روغن گیربکس (واسکازین) نیز میتواند باعث بد جا رفتن دندهها شود. بهتر است ابتدا سطح و کیفیت روغن گیربکس بررسی شود.
سوال ۱۱. بوی سوختگی کلاچ چه شکلی است و چرا ایجاد میشود؟
بویی شبیه به سوختن لنت ترمز یا لاستیک دارد. این بو به دلیل اصطکاک و لغزش بیش از حد دیسک کلاچ روی فلایویل (بکسواد کردن) و داغ شدن شدید آن ایجاد میشود.
سوال ۱۲. آیا خرابی کلاچ میتواند به گیربکس آسیب بزند؟
به طور غیرمستقیم بله. اگر کلاچ به درستی آزاد نشود و دندهها با فشار و با صدای “قرچ” جا بروند، در بلندمدت به دندهبرنجیها و سایر اجزای داخلی گیربکس آسیب جدی وارد میشود.
سوال ۱۳. آیا میتوانم با کلاچ خراب به رانندگی ادامه دهم؟
اکیداً توصیه نمیشود. یک کلاچ خراب و در حال لغزش، میتواند شما را در یک سربالایی یا هنگام سبقت گرفتن در موقعیت خطرناکی قرار دهد و در نهایت شما را در راه خواهد گذاشت.
اگر راننده عادت داشته باشد در حالت گاز با دور موتور پایین و دنده مرده حرکت کند، فشار بیشتری به سیستم کلاچ وارد شده و ممکن است عمر آن کمی کاهش یابد.
سوال ۱۵. آیا صفحه کلاچ قابل تعمیر است؟
خیر، دیسک و صفحه کلاچ یک قطعه مصرفی است و لنتهای روی دیسک پس از تمام شدن، قابل تعمیر نیستند و کل کیت باید تعویض شود.
سوال ۱۶. “کلاچ نرم” یا “کلاچ طبی” چیست؟
در برخی خودروها، با استفاده از کیتهای خاص یا ایجاد تغییراتی در اهرمبندی، میتوان نرمی پدال کلاچ را به شکل چشمگیری افزایش داد که به آن کلاچ نرم یا طبی میگویند.
سوال ۱۷. آیا همزمان با تعویض کلاچ، تعویض روغن گیربکس هم لازم است؟
از آنجایی که برای تعویض کلاچ، گیربکس به طور کامل باز و روغن آن تخلیه میشود، این بهترین فرصت برای تعویض روغن گیربکس با نمونه نو و باکیفیت است و این کار اکیداً توصیه میشود.
سوال ۱۸. چرا ماشین بعد از تعویض دیسک و صفحه، باز هم در شروع حرکت لرزش دارد؟
این مشکل معمولاً به دلیل تراشکاری نامناسب فلایویل، استفاده از قطعات تقلبی یا نصب غیراصولی و سانترال نبودن دیسک هنگام بستن گیربکس رخ میدهد.
سوال ۱۹. آیا خرابی کلاچ روی مصرف سوخت تاثیر دارد؟
بله. وقتی کلاچ بکسواد میکند، بخشی از نیروی موتور هدر میرود و شما برای حفظ سرعت، مجبورید بیشتر گاز بدهید که این باعث افزایش مصرف سوخت میشود.
سوال ۲۰. چرا باید تعویض صفحه کلاچ را به تعمیرگاه معتبر بسپارم؟
زیرا این فرآیند علاوه بر نیاز به ابزار مخصوص، نیازمند تجربه و دقت بالایی در جزئیات (مانند بررسی فلایویل، سانترال کردن دیسک و بستن صحیح گیربکس) است. یک اشتباه کوچک میتواند تمام هزینه شما را به هدر داده و حتی به قطعات دیگر نیز آسیب بزند.
سوال 21. عوارض عدم تعویض صفحه کلاچ چیست؟
اگر صفحه کلاچ ماشین خود را به موقع عوض نکنید، احتمال دارد که صفحه کلاچ ناگهان شما را در جاده بگذارد و خودرو دیگر قادر به حرکت نباشد. همچنین صفحه کلاچ خراب میتواند باعث خرابی فلایویل شود. فلایویل قطعه گرانقیمتی است که معمولا میتوان با تراشکاری آن را تا حدی تعمیر کرد. اما اگر میزان خراشهای وارده از صفحه کلاچ بر فلایویل عمیق و بیش از حد باشد، لازم است که این قطعه تعویض شوند.
بنابراین هزینه بسیار بیشتری را بر شما تحمیل خواهد کرد. همچنین صفحه کلاچ خراب باعث میشود که فشار بیشتری به موتور وارد شود و در نتیجه احتمال کاهش عمر مفید خودرو و موتور نیز دور از ذهن نخواهد بود.
22. تست سالم بودن صفحه کلاچ چگون انجام دهیم؟
برای تست سالم بودن یا نبودن صفحه کلاچ ابتدا از عملکرد نرم، روان و بدون لرزش کلاچ ماشین خود مطمئن شوید، زیرا اگر مشکلی از این نظر وجود داشته باشد، احتمالا کلاچ دارای عیب است.
اما به طور کلی اگر بخواهید تست خرابی صفحه کلاچ را انجام دهید، باید در حالی که موتور روشن است پدال کلاچ را فشار دهید، اهرم دنده را در وضعیت دنده دو قرار دهید و پدال را به صورت نسبتا سریع بالا بیاورید. اگر خودرو حرکت نکرد و خاموش شد، بدانید که صفحه کلاچ احتمالا سالم است. اما اگر خودرو حرکت کرد به احتمال قوی صفحه کلاچ به مقدار زیادی صاف شده و نیاز به تعویض دارد.
کلام آخر در مورد تعویض صفحه کلاچ
دیسک و صفحه در خودروهایی با گیربکس دستی نقش مهمی ایفا میکند؛ کیفیت انتقال نیرو موتور به گیربکس و چرخها بر عهده این بخش است و اگر زمان تعویض صفحه کلاچ را به تاخیر بیندازید، قطعا کارکرد ماشین شما با اختلال مواجه میشود.
گرچه معمولا بعد از ۱۰۰ هزار کیلومتر باید منتظر رسیدن زمان تعویض صفحه کلاچ خودرو بود اما اگر این قطعه دارای کیفیت بالایی باشد، عمر آن تا بیش از ۲۰۰ و ۳۰۰ هزار کیلومتر هم خواهد رسید.
زمانی هم که میخواهید دیسک و صفحه جدید روی خودرو نصب کنید، حتما از مراکز معتبر کیت کلاچ را تهیه کنید و سعی کنید که اجناس باکیفیت بخرید. زیرا دیسک و صفحه یک قطعه مصرفی اما بادوام است که اگر کیفیت لازم را داشته باشد، به این زودیها نیاز به تعویض پیدا نمیکند. بنابراین بهتر است کیت کلاچ اورجینال را از فروشگاههای معتبر خریداری کنید تا مجبور نباشید زود به زود با دردسر صاف شدن صفحه کلاچ و تعویض آن روبهرو شوید.
به طور کلی برای دور ماندن از استهلاک زیاد صفحه کلاچ، توصیه میکنیم که از اعمال فشار زیاد روی ماشین خودداری کنید و همیشه ماشین را تحت شرایط استاندارد و عادی برانید و پایتان را به هیچ وجه روی پدال کلاچ تکیه ندهید تا صفحه کلاچ عمر طولانیتری داشته باشد.
با شناخت علائم خرابی و زمان مناسب برای تعویض صفحه کلاچ، میتوانید از بروز مشکلات جدی در سیستم انتقال قدرت خودرو جلوگیری کنید. همچنین، با رعایت نکات نگهداری میتوانید عمر صفحه کلاچ خود را افزایش دهید و از رانندگی ایمن و راحتتری برخوردار شوید.