«تق، تق، تق…» – صدایی که میلیون ها تومان آب میخورد!
فرمان را تا آخر میپیچانید تا دور بزنید، یا از یک پیچ U شکل عبور میکنید و ناگهان صدایی آشنا اما ترسناک از سمت چرخها میشنوید: «تق، تق، تق…»
این صدای ریتمیک، «صدای مرگ پلوس» است. صدایی که به شما هشدار میدهد یکی از حیاتیترین قطعات جلوبندی شما در حال نابودی است و به زودی شما را متحمل یک هزینه سنگین خواهد کرد.
بسیاری از رانندگان نمیدانند که این خرابی گرانقیمت (که در خودرویی مانند ال نود میتواند تا ۳۰ میلیون تومان هم هزینه داشته باشد)، ۹۹ درصد مواقع، نتیجه نادیده گرفتن یک قطعه بسیار ارزان و ساده به نام «گردگیر پلوس» بوده است.
در این راهنمای کامل از تعمیرگاه اتومبیل محمد برتر، ما این راز را برای شما فاش میکنیم. به شما نشان میدهیم که چطور یک «پاشیدگی گریس» ساده روی رینگ که امروز آن را نادیده میگیرید، فردا به صدای «تق تق» و هزینه میلیونی تبدیل میشود و چرا ما، قبل از اینکه دیر شود، به شما هشدار میدهیم.
پلوس خودرو چیست و از چه چیزی تشکیل شده؟
بیایید اول با این قطعه مهم آشنا شویم. پلوس (CV Joint) یک میله فلزی نیست که فقط میچرخد؛ این قطعه، یک «مفصل» فوقالعاده پیچیده و هوشمند است که وظیفه دارد نیروی موتور و گیربکس را به چرخهای شما منتقل کند، حتی زمانی که فرمان را میچرخانید یا کمکفنر بالا و پایین میرود.
برای اینکه کار به سادگی انجام شود، پلوس به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
۱. کله پلوس (CV Joint – سمت چرخ)
این همان مفصلی است که مستقیماً پشت چرخ شما قرار دارد. این قطعه (که شبیه یک گوی فلزی با ساچمههای دقیق است) اجازه میدهد تا چرخ همزمان هم بچرخد (نیروی موتور) و هم بپیچد (فرمان گرفتن). این دقیقاً همان قطعهای است که موقع دور زدن خراب میشود و صدای تق تق تولید میکند.
۲. مشعلی و سه شاخ (Tripod Joint – سمت گیربکس)
این مفصل در انتهای دیگر پلوس قرار دارد و مستقیماً داخل گیربکس میرود. وظیفه آن این است که بالا و پایین رفتن چرخ (بازی کمکفنر) را مدیریت کند.
۳. گردگیر پلوس (Boot) – محافظ حیاتی!
این قطعه، قهرمان (یا ضد قهرمان) داستان ماست. گردگیر یک قطعه لاستیکی «آکاردئونی» شکل و ارزانقیمت است که روی هر دو مفصل (کله پلوس و مشعلی) کشیده میشود.
این قطعه دو وظیفه حیاتی دارد:
- نگه داشتن گریس: مفصلهای پلوس برای کار کردن نیاز به گریس مخصوص و تمیز دارند. گردگیر این گریس را داخل مفصل زندانی میکند.
- جلوگیری از ورود کثیفی: از ورود آب، گِل، خاک، شن و ماسه به داخل مفصل جلوگیری میکند.
حالا به بخش اصلی مقاله، یعنی تشخیص علائم و ریشهیابی فاجعه میرسیم.
علائم خرابی پلوس (صدای تق تق هنگام دور زدن)
پلوس (مخصوصاً کله پلوس) قطعهای نیست که ناگهانی و بیصدا خراب شود. این قطعه قبل از مرگ کامل، با صداهای واضح به شما هشدار میدهد.
شناخت این صداها به شما کمک میکند تا بفهمید مشکل دقیقاً از کجاست:
علامت شماره ۱: صدای «تق تق» منظم هنگام دور زدن (خرابی کله پلوس) 🔊
این، مشهورترین، واضحترین و قطعیترین علامت خرابی پولوس است.
چه زمانی؟ وقتی فرمان را تا انتها به یک سمت (چپ یا راست) میپیچانید و شروع به حرکت میکنید (مانند دور زدن در یک تقاطع یا خروج از پارک).
چه صدایی؟ صدای «تق، تق، تق» کاملاً ریتمیک و فلزی که با سرعت چرخ هماهنگ است.
تشخیص جهت: اگر هنگام گردش به راست صدا را میشنوید، پلوس سمت چپ (چرخ راننده) خراب است. اگر هنگام گردش به چپ صدا را میشنوید، پلوس سمت راست (چرخ شاگرد) خراب است. این صدا یعنی ساچمههای داخل کله پلوس ساییده شده و «لَق» شدهاند.
علامت شماره ۲: لرزش خودرو هنگام گاز دادن (خرابی سه شاخ پولوس)
این علامت معمولاً به مفصل داخلی (سمت گیربکس) یا همان «سه شاخ» مربوط میشود.
چه زمانی؟ در حرکت مستقیم، وقتی پدال گاز را فشار میدهید و خودرو در حال شتابگیری است، یک لرزش غیرعادی در اتاق، فرمان یا دسته دنده حس میکنید. به محض اینکه پا را از روی گاز برمیدارید، لرزش قطع یا بسیار کم میشود.
علت: خرابی بلبرینگهای سوزنی روی سه شاخ یا ایجاد «پله» در داخل مشعلی، باعث میشود که گشتاور موتور به صورت نامنظم به چرخ منتقل شود و لرزش ایجاد کند.
علامت شماره ۳: پاشیدگی گریس روی رینگ (هشدار! قبل از فاجعه!)
این «صدا» نیست، بلکه «نشانه»ی چشمی است که قبل از هر صدایی رخ میدهد و ۹۹٪ رانندگان آن را نادیده میگیرند.
کجا را ببینیم؟ به لبه داخلی رینگ چرخها (لاستیک) و پشت لاستیک (روی قطعات جلوبندی) نگاه کنید.
چه میبینید؟ لکههای چرب، سیاه و چسبنده شبیه به گریس.
معنی آن چیست؟ این یعنی «گردگیر پلوس» شما پاره یا شل شده و گریسی که باید داخل مفصل پلوس باشد، به دلیل نیروی گریز از مرکز در حال پاشیده شدن به بیرون است. این یک اورژانس تعمیراتی است!
مقالات مرتبط به جلوبندی خودرو
راهنمای کامل علائم خرابی جلوبندی: از صدای «تق تق» و «تالاق تالوق» تا کشیدن فرمان (عیبیابی کامل)
لرزش فرمان و پدال موقع ترمز؟ راه حل قطعی و تضمینی با «تراش دیسک ترمز روکار» (راهنمای کامل)
ریشه فاجعه: چگونه یک «گردگیر» ۵۰ هزار تومانی، ۸ میلیون خرج میتراشد؟
اینجا همان «تله»ای است که در موردش صحبت کردیم. سناریوی مرگ یک پولوس سالم به این شکل است:
مرحله ۱: پارگی گردگیر (هزینه: ۵۰ هزار تومان)
گردگیر پلوس (که یک قطعه لاستیکی است) به مرور زمان، به دلیل سرما و گرما، برخورد سنگ یا خشکی، ترک میخورد یا پاره میشود.
مشکل: در این مرحله، پلوس و کله پولوس شما ۱۰۰٪ سالم هستند.
راهحل: فقط تعویض گردگیر پاره و تزریق گریس نو.
مرحله ۲: فرار گریس و ورود خاک (مرحله سکوت)
شما متوجه پارگی نمیشوید (یا به آن پاشیدگی گریس روی رینگ اهمیتی نمیدهید).
اتفاق اول (فرار گریس): با هر چرخش چرخ، گریس داخل مفصل به بیرون پرتاب میشود. مفصل فلزی (ساچمهها و قفسه) شروع به «خشک» کار کردن میکند.
اتفاق دوم (ورود خاک): آب، گِل، شن و ماسه از طریق همان پارگی، وارد مفصل میشوند.
مرحله ۳: فاجعه (هزینه: ۸ میلیون تومان)
مخلوط شن و ماسه و آب، با گریس باقیمانده ترکیب شده و یک «خمیر سنباده» کشنده را درون مفصل پلوس شما میسازد.
اتفاق: این خمیر سنبادهای، در عرض چند هفته، ساچمههای فولادی دقیق و سطح صیقلی کله پلوس را میساید، «لَق» میکند و از بین میبرد.
نتیجه: شما صدای «تق، تق، تق» را میشنوید.
حالا دیگر کار از کار گذشته است. در این مرحله، تعویض گردگیر هیچ فایدهای ندارد. شما دیگر نمیتوانید پلوس را نجات دهید. شما باید هزینه کامل «تعویض کله پلوس» یا گاهی کل پلوس را بپردازید.
شما به معنای واقعی کلمه، به دلیل نادیده گرفتن یک قطعه ۵۰ هزار تومانی (گردگیر) و یک بازدید چشمی ساده، خود را متحمل یک هزینه ۸ میلیونی (یا ۳۰ میلیونی در ال نود) کردهاید.
تفاوت مرگبار پلوس در ال نود (L90) و ۲۰۶ اتومات (چرا فاجعه ۳۰ میلیونی است؟)
اگر فکر میکنید هزینه ۸ میلیونی برای تعویض پلوس پژو یا پراید زیاد است، آماده شنیدن خبر بد برای خودروهایی مانند ال نود (تندر ۹۰) یا پژو ۲۰۶ اتوماتیک باشید.
فاجعه ال نود (L90) و ساندرو: خرابی پُلوس = خالی شدن روغن گیربکس!
این یک کابوس مهندسی است. در خودروی ال نود (و ساندرو)، طراحی پلوس (مخصوصاً سمت راننده) متفاوت است. گردگیر پلوس در این خودرو مستقیماً با «روغن گیربکس» (واسکازین) در تماس است.
علت سوختن گیبرکس ال نود به دلیل پارگی گردگیر پلوس
سناریوی فاجعه:
گردگیر پلوس ال نود (سمت گیربکس) به هر دلیلی پاره میشود.
در کسری از ثانیه، تمام روغن گیربکس گرانقیمت خودرو، از همان پارگی به بیرون تخلیه میشود.
گیربکس خودرو «خشک» کار میکند.
قبل از اینکه شما اصلاً متوجه پاشیدگی گریس یا صدای «تق تق» شوید، گیربکس خودرو به دلیل بیآبی میسوزد.
نتیجه: شما نه تنها باید پِلوس را عوض کنید، بلکه حالا باید یک گیربکس کامل ال نود (که بسیار گران و کمیاب است) تعمیر یا تعویض کنید. یک پارگی ساده گردگیر، به راحتی هزینهای بالغ بر ۳۰ میلیون تومان روی دست شما میگذارد.
چالش پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ اتوماتیک:
در این خودروها نیز، پلوسها (مخصوصاً پلوس سمت راست که بلندتر است) به شدت حساس هستند. خرابی و لرزش پولوس در این مدلها، به سرعت فشار زیادی به دیفرانسیل و داخل گیربکس اتوماتیک وارد میکند و میتواند به آسیبهای جانبی جدی در گیربکس منجر شود.
اینجاست که اهمیت «پیشگیری» و «بازدید چشمی» که در ادامه میگوییم، صد برابر میشود.
راهحل هوشمندانه «محمد برتر»: پیشگیری به جای تعمیر (راز ما)
حالا که عمق فاجعه (از ۸ تا ۳۰ میلیون تومان) را درک کردید، راهحل ما در «تعمیرگاه اتومبیل محمد برتر» مشخص میشود.
ما معتقدیم یک «متخصص» واقعی، جلوی ضرر شما را میگیرد، نه اینکه منتظر بماند تا ضرر کنید و بعد آن را تعمیر کند. راهحل ما «تعویض پلوس» نیست؛ راهحل ما «بازدید رایگان گردگیر پلوس» است.
بسیاری از تعمیرگاهها منتظر میمانند تا شما با صدای «تق تق» به آنها مراجعه کنید. چرا؟ چون اجرت تعویض کله پلوس بسیار سودآورتر از اجرت تعویض گردگیر است.
فرآیند پیشگیری در «محمد برتر» (خدمت رایگان ما)
صداقت، اصل کار ماست. ما در «محمد برتر» (تهرانسر)، هر زمانی که شما برای یک سرویس دورهای، تعویض روغن، یا حتی یک چکاپ ساده مراجعه میکنید، این کارها را به صورت رایگان و «روتین» برای شما انجام میدهیم:
بازدید چشمی گردگیرها: مکانیک ما در چال سرویس، با چراغ قوه به دقت هر چهار گردگیر پولس (دو عدد سمت چرخ، دو عدد سمت گیربکس) را بررسی میکند.
بررسی پاشیدگی گریس: ما به دنبال کوچکترین نشانه «پاشیدگی گریس» روی رینگ، لاستیک، و قطعات جلوبندی میگردیم.
تشخیص فوری: اگر حتی کوچکترین ترک، پارگی یا پاشیدگی گریس مشاهده شود، ما همان لحظه به شما اطلاع میدهیم.
نتیجه: شما با یک هزینه بسیار ناچیز (هزینه تعویض یک گردگیر ساده)، جلوی یک فاجعه ۸ تا ۳۰ میلیونی را در همان نطفه خفه میکنید. این، تفاوت «تعمیر» و «مراقبت هوشمندانه» است.
سوالات متداول (FAQ) درباره خرابی پلوس، گردگیر و صدای تق تق
سوالاتی که در مورد خرابی پولس از ما پرسیده میشود در اینجا به صورت کامل پاسخ داده شده است.
سوال ۱. صدای «تق تق» هنگام دور زدن دقیقاً از چیست؟
این صدا، علامت قطعی خرابی «کله پلوس» (مفصل خارجی پلوس) است. ساچمهها و قفسه داخلی این مفصل به دلیل کارکردن بدون گریس یا ورود خاک، ساییده شده و «لَق» شدهاند. این صدای «تق تق» در واقع برخورد ساچمههای لَق شده در مسیرشان هنگام چرخش چرخ است.
سوال ۲. از کجا بفهمم پلوس کدام سمت خراب است؟ (چپ یا راست؟)
این یک قانون تجربی ساده دارد: صدا از سمتی که زیر فشار است شنیده نمیشود.
اگر هنگام گردش به راست صدا را میشنوید، پلوس سمت چپ (راننده) خراب است.
اگر هنگام گردش به چپ صدا را میشنوید، پلوس سمت راست (شاگرد) خراب است.
سوال ۳. پاشیدگی گریس روی رینگ و لاستیک نشانه چیست؟
این یک هشدار اورژانسی است! این یعنی «گردگیر پملوس» شما پاره یا شل شده است. پلوس شما (فعلاً) سالم است، اما گریس حیاتی آن در حال فرار و خاک و آب در حال ورود است. اگر فورا به آن رسیدگی نکنید (فقط با تعویض گردگیر)، در عرض چند هفته پملوس شما به صدا خواهد افتاد.
سوال ۴. هزینه تعویض کله پُلُس پژو، پراید و تیبا چقدر است؟
هزینه تعویض کله پلوس (شامل قطعه و اجرت) به مراتب گرانتر از گردگیر است. این هزینه بسته به نوع خودرو (مثلاً هزینه پلوس پژو ۲۰۶ از پراید گرانتر است) و برند قطعهای که انتخاب میکنید (چینی، ایرانی، یا اصلی) متغیر است، اما به طور میانگین باید خود را برای یک هزینه چند میلیونی آماده کنید.
سوال ۵. هزینه تعویض گردگیر پملوس چقدر است؟
هزینه تعویض گردگیر پلوس بسیار بسیار ناچیز است. این هزینه شاید یکبیستم (۲۰/۱) هزینه تعویض کله پلوس هم نباشد. این همان پیشگیری هوشمندانهای است که یک قطعه ۵۰ هزار تومانی، جلوی یک ضرر چند میلیونی را میگیرد.
سوال ۶. اگر به صدای تق تق پلوس اهمیت ندهم چه میشود؟
این یک ریسک بسیار بزرگ است. ادامه رانندگی با پولوس خراب، دو خطر اصلی دارد:
بریدن پلوس: مفصل در حال حرکت (مخصوصاً در سرعت بالا یا در یک پیچ) ناگهان میشکند و از هم جدا میشود.
قفل شدن چرخ: در اثر بریدن پولوس، ممکن است چرخ ناگهان قفل کند یا خودرو کنترل خود را از دست بدهد و منجر به تصادف شود.
سوال ۷. آیا کله پلوس خراب قابل تعمیر است؟
خیر، مطلقاً. مفصل ساییده شده (کله پلوس) مانند یک بلبرینگ خرد شده است؛ فلز آن ساییده شده و از بین رفته است. هیچگونه تعمیر، تراشکاری یا «گریس زدن» نمیتواند یک کله پلوس معیوب را سالم کند. این قطعه باید تعویض شود.
سوال ۸. چرا هزینه تعمیر پلوس ال نود (L90) و ساندرو انقدر گران است؟
این «تله مهندسی» این خودروهاست. پارگی گردگیر پلوس ال نود (مخصوصاً سمت گیربکس) مساوی است با تخلیه کامل روغن گیربکس (واسکازین). بسیاری از رانندگان قبل از اینکه متوجه صدای پلوس شوند، گیربکسشان به دلیل بیآبی میسوزد. هزینه ۳۰ میلیونی که میشنوید، معمولاً هزینه «تعمیر گیربکس» است، نه فقط پلوس!
سوال ۹. لرزش ماشین هنگام گاز دادن از پلوس است؟
بله، این معمولاً علامت خرابی سه شاخ پلوس (مفصل داخلی سمت گیربکس) است. وقتی گاز میدهید، خودرو میلرزد و وقتی پا را از گاز برمیدارید، لرزش قطع میشود.
سوال ۱۰. اگر فقط گردگیر پاره شده باشد ولی صدا ندهد، باید چکار کنم؟
شما خوششانس هستید! باید فوراً و در همان روز، به تعمیرگاه مراجعه کنید. در این حالت، مکانیک متخصص (مانند «محمد برتر») فقط پلوس را باز کرده، مفصل را با بنزین میشوید، آن را با گریس مخصوص نو پر میکند و یک «گردگیر» جدید نصب میکند. پلوس شما با هزینه ناچیز نجات پیدا کرد.
سوال ۱۱. آیا میتوانم با پلوس خراب رانندگی کنم؟
توصیه اکید ما «خیر» است. شاید برای مسافت کوتاه و با سرعت بسیار پایین بتوانید خود را به تعمیرگاه برسانید، اما ریسک بریدن پلوس و تصادف را به جان میخرید.
سوال ۱۲. هر چند وقت یکبار باید گردگیر پلوس را چک کنم؟
بهترین زمان، در هر بار تعویض روغن است. وقتی خودرو روی چال سرویس است، یک بازدید چشمی ساده از ۴ گردگیر توسط مکانیک، کمتر از ۲ دقیقه زمان میبرد. در «تعمیرگاه محمد برتر» این بازدید جزو چکاپ روتین و رایگان ماست.
سوال ۱۳. آیا خرابی پلوس به گیربکس هم آسیب میزند؟
بله. به جز مورد فاجعهبار ال نود، در خودروهایی مانند ۲۰۶ اتومات، لرزش ناشی از خرابی سه شاخ پلوس، مستقیماً به دیفرانسیل و داخل گیربکس منتقل شده و میتواند به پوسته یا بلبرینگهای گیربکس آسیب جدی وارد کند.
سوال ۱۴. چرا گردگیر پلوس پاره میشود؟
گردگیر یک قطعه لاستیکی مصرفی است. دلایل اصلی پارگی آن عبارتند از: خشکی و فرسودگی لاستیک به مرور زمان، تغییرات شدید دما (سرما و گرما)، برخورد سنگریزه یا اجسام تیز در جاده، و گاهی اوقات نصب غیراصولی.
سوال ۱۵. آیا پلوس گریس مخصوص دارد؟
بله، بسیار مهم است. گریسی که داخل پلوس استفاده میشود، یک گریس معمولی نیست. این گریس مخصوص (معمولاً پایه مولیبدن) است که تحمل فشار و دمای بالا را دارد و در برابر نیروی گریز از مرکز مقاومت میکند. استفاده از گریس اشتباه، عمر پلوس را حتی با گردگیر سالم، کم میکند.
سوال ۱۶. «بریدن پلوس» یعنی چه؟
یعنی مفصل کله پلوس (یا گاهی خود میله پلوس) به دلیل فشار بیش از حد یا ساییدگی شدید، کاملاً میشکند و دو تکه میشود. در این حالت، نیروی موتور دیگر به چرخ منتقل نمیشود و خودرو متوقف میشود.
سوال ۱۷. آیا خرابی پلوس به جلوبندی ربط دارد؟
بله، ارتباط دوطرفه دارند. گاهی اوقات خرابی قطعات جلوبندی (مانند بوش طبق) و ایجاد زاویه چرخ نامناسب، فشار مضاعفی به پلوس وارد میکند. اما معمولاً خود پلوس جزو سیستم انتقال قدرت محسوب میشود، نه جلوبندی.
سوال ۱۸. آیا صدای تق تق هنگام ترمز گرفتن هم از پلوس است؟
خیر. صدای تق تق، کلیک یا سایش هنگام ترمز گرفتن، معمولاً مربوط به سیستم ترمز (لنت ترمز، دیسک یا کالیپر) است و ربطی به پلوس ندارد.
سوال ۱۹. بهترین مارک کله پلوس در بازار چیست؟
این به نوع خودروی شما بستگی دارد. برندهای معتبر زیادی (از جمله شرکتی، GSP, S4T و…) در بازار وجود دارند. متخصصان ما در «محمد برتر» بر اساس نوع خودروی شما، بهترین و بادوامترین گزینه را با شفافیت کامل به شما پیشنهاد میدهند.
سوال ۲۰. آیا «محمد برتر» در تهرانسر، بازدید جلوبندی و پلوس را رایگان انجام میدهد؟
بله. ما معتقد به پیشگیری هستیم. هر زمان برای سرویس دورهای یا تعویض روغن به ما مراجعه کنید، بازدید چشمی کامل سیستم جلوبندی، ترمزها و گردگیرهای پلوس به صورت رایگان برای شما انجام خواهد شد.
پیشگیری هوشمندانه خرابی پلوس در «محمد برتر»
در دنیای مکانیک خودرو، دو نوع راننده وجود دارد: رانندهای که منتظر صدای «تق تق» میماند، و رانندهی هوشمندی که به دنبال «پاشیدگی گریس» میگردد.
صدای تق تق یعنی کار از کار گذشته و شما باید هزینه کامل تعمیر را بپردازید. اما دیدن پاشیدگی گریس، یک فرصت طلایی است؛ فرصتی که برای جلوگیری از یک خرج میلیونی، تنها با تعویض یک گردگیر ارزانقیمت.
فریب نخورید. منتظر خرابی قطعه گرانقیمت نمانید.
اجازه ندهید یک بازدید چشمی ۵ دقیقهای رایگان، تبدیل به یک ضرر ۸ میلیونی (یا ۳۰ میلیونی در ال نود) شود.
در سرویس دورهای و تعویض روغن بعدی، به «تعمیرگاه اتومبیل محمد برتر» در تهرانسر بیایید تا سلامت جلوبندی و تمام گردگیرهای پلوس شما را «رایگان» و با تخصص کامل چک کنیم. ما جلوی ضرر شما را میگیریم.
📞 رزرو نوبت و مشاوره: 09102709400
📍 آدرس ما: تهرانسر، بلوار گلها، بین کوچه ۲۳ و ۲۵، پلاک ۱۷۴ و ۱۷۶، تعمیرگاه اتومبیل محمد برتر.
مسیریابی آسان به تعمیرگاه محمدبرتر در تهرانسر
- [ برای مسیریابی با گوگل مپ، اینجا کلیک کنید]
- [ برای مسیریابی با نشان، اینجا کلیک کنید]
- [ برای مسیریابی با بلد، اینجا کلیک کنید]